U-Report Davlat test markazi (DTM) bilan hamkorlikda yoshlarning oliy ta’lim muassasalarining (OTM) bakalavriat ta’lim yo‘nalishlariga kirish imtihonlari jarayoniga munosabatini o‘rganish, mavjud muammolarni aniqlash maqsadida so’rov o’tkazdi.

So’rov natijalari shu sohada amalga oshirilgan ishlarning natijasini ko‘rishga, kirish imtihonlari jarayonidagi mavjud savollarga yangicha yondashuvni ishlab chiqishga, mavjud dasturlarni takomillashtirishga yordam beradi.

So'rovda mamlakat bo'ylab 13011 dan ortiq respondentlar ishtirok etishdi, ulardan 34%ga yaqini ayollardir. Shu bilan birga, respondentlarning umumiy sonidan 34%i bu yil milliy universitetlarga kirish imtihonlarida qatnashdilar: ularning 18%i universitetga qabul qilingan, qolgan 16%i imtihonlardan o'ta olmagan – ular bu yilgi imtihon jarayoni haqida o’z fikrlarini bildirdi.

KIRISH IMTIHONLARI HAQIDAGI SO’ROVNING ASOSIY NATIJALARI:

1.       U-Reportyorlarning aksariyati (92%) kirish imtihonini test formatida topshirdilar.

2.       Respondentlarning 45%i stadion va parklardagi imtihonlarni ijobiy baholadi: ularning 17%i a'lo darajada baholadi. Yana taxminan 30%dan ortiq ishtirokchilarga imtihonlarni ochiq joylarda o'tkazish noqulaylik tug'dirgan (shovqin, harorat, yorug'lik va boshqalar).

3.       Respondentlarning faqat 23%i bu yilgi kirish imtihonlari shaffof bo'lmagan deb hisoblaydilar.

4.       Respondentlarning yarmidan ko'pi (54%) kirish imtihonlari paytida biron bir noqonuniy ishni ko'rmaganini ta’kidlashdi. Biroq, respondentlarning 14%i korrupsiyaga shaxsan duch kelgan.

5.       Korruptsiyaga duch kelganlarning aksariyati Buxoro va Qashqadaryo viloyatlaridan – 20% dan ko'prog'i. Bundan tashqari, Qashqadaryo viloyatidagi U-Reportyorlarning aksariyati (44%) kirish imtihonlari davomida abituriyentlar tomonidan qonunbuzarliklarga guvoh bo'lishdi.

6.       Mamlakatimiz hududlari kesimida korrupsiyaga eng kam duch kelganlar Xorazm viloyati va Qoraqalpog'iston Respublikasida – respondentlarning 62%i salbiy javob bergan.

7.       Respondentlarning 46%i abituriyentlar noqonuniy harakatlariga duch kelganda hech narsa qilmagan. Respondentlarning atigi 17%i abituriyentlar tomonidan qoidalar buzilganligi to'g'risida tashkilotchilarni xabardor qilib, noqonuniy ishlarni bartaraf etish choralarini ko'rdilar.

8.       U-Reportyorlarning 55%dan ko'prog'ining fikriga ko'ra, test sinovlari abituriyentlarning bilimlarini baholashning eng adolatli shakli hisoblanadi: ularning 36%i test sinovlarini qog'ozda an'anaviy tarzda yechish tarafdori.

9.       Respondentlarning 26%i kirish imtihonlarini yanada adolatli o'tkazish uchun kuzatuvchilar sonini ko'paytirish zarur deb hisoblaydi, yana 24%i bunga kirish fanlarini sertifikatlash orqali erishish mumkin deb hisoblashadi. Bundan tashqari, 10% respondentlar maktabda imtihon topshirish tarafdori.

10.   U-Reportyorlarning aksariyati (75%), 2020 yilda bo'lgani kabi, OTMlarga hujjatlarni onlayn shaklda topshirishni yoqladilar.

Bu yil kirish imtihonlarida U-Reportyorlarning 36%i ishtirok etdi. Ularning 18%i talaba bo'lishdi, qolgan 16%i o'qishga kira olmadilar. Yana 2% chet el universitetlariga hujjat topshirishdi.

Respondentlarning 3%i magistr / aspirant bo'ldi.

U-Reportyorlarning aksariyati (92%) kirish imtihonini test shaklida topshirdilar. Respondentlarning 5%i kasbiy (ijodiy) imtihon topshirganligini bildirgan. Faqat 2% ikkala turdagi – ham test, ham ijodiy imtihonda qatnashdi.

Respondentlarning 29%i stadion va istirohat bog'larida o'tkazilgan imtihonlar sharoitini “Yaxshi” deb baholamoqda. Respondentlarning 23%i “o’rtacha” baho bergan. U-Reportyorlarning yana 17%i o'tgan imtihonlarning sharoitlarini "A'lo" deb baholadi.

19% respondentlar imtihon paytida ularga issiq yoki sovuq bo’ldi deb ob-havo sharoiti ularga ta'sir qilganini bi'ldirishdi.

Shu bilan birga, 3% ko'proq ayol respondentlar ochiq joyda fikrni jamlashga qiyinroq bo’lganini bildirishdi.

"Boshqa" javob variantini ko'rsatgan 5% respondentlar quyidagilarni yozdilar:

•         Magistratura / aspiranturaga imtihonlarni topshirishgan, onlayn tarzda xorijiy universitetlarning filiallariga topshirishgan

•         Quyoshdan himoya qilish uchun bosh kiyimlar berilmagan

•         Tartibsizlik, gigiyena va stollarning iflosligi

•         Kuzatuvchilar yaxshi ishlamadilar (telefon va shpargalka varaqlaridan foydalanish imkoniyati mavjud edi)

•         Issiq havo bo'lishiga qaramay, imtihon paytida abituriyentlarni suv bilan ta'minlamagan

•         Ertalab shudring / yomg'ir yog'ishi sababli stullar va stollar namlangan, stollar / stullar sifatsiz / noqulay bo'lgan.

•         Test sinovi hujjatlaridagi xatolar

•         Shovqin tufayli diqqatni jamlash qiyin bo’lgan

•         Yorug'lik yomon bo'lgan (quyosh nurlari tufayli ko'rish qiyin bo'lgan, ikkinchi smenada qorong'i bo'lgan)

•         Hasharotlar uchgan va halaqit bergan.

U-REPORTYORLARNING BA’ZI FIKRLARI: (mualliflarning imlosi saqlanib qolgan)

Baribir nazoratni ushlash qiyin buldi. Kamera muammosi. Bunday sharoitga bulsa korrурsiya bo’lib qolishi mumkin.

В целом все хорошо, однако не выдавали кепки от солнца, как обещали, было жарко очень сидеть на открытой местности, не было социальной дистанции.

Quyosh tushgani sababli fikrlash qiyin bòldi.Nazoratchilarda ham òz ishida sustkashliklar kòp kùzatildi.Hammaga ham kepka berilmadi.Muammolar juda kòp,lekin aytganimni foydasi yòq

Quyosh nuriga teskari joylagan edi stullar yorug'lik orqa tomonda tushdi menimcha chap tarafdan bo'lishi kerak edi

Жарко, солнце било прямо в лицо. На просьбу повернуть парту отказали. Парты и стулья были грязные, с сантиметровым наростом пыли и никто не удосужился дать хотя бы салфетки чтобы мы сами их протерли

Men kechki smenada topshirdim va Ohirgacha ecdim ohirida Javoblar varaqasiga korishda korongi bolib yahwi koraolmadim

Man eshitishim bo'yicha davlat har bitta abuturent uchun kepka va suv ajratgan edi. Lekin men test topshirgan hiyobonda na suv berildi va na kepka.

Gigiena uchun berilgan kepka va qo‘lqoblar ishlatilgan edi bu juda yomon pandemyada

Test yechishga qiynaldim chunki issiq boshimni og‘ritib qo‘ydi ham biroz shabada bo‘lgani un test varaqasi, javoblar varaqasini ushlash muammo tug‘dirdi. Biroz qiynaldim.

Nazorat sust bo‘ldi,a'loqa vositalaridsn foydalanishga sharoit bo‘ldi.

Guruh nazoratchilari bir-biri bilan gaplashib xalal berganini va havoni keskin isib ketishini hisobga olmasak chidasa bo'ladi.

Ayrim joylarga kamera ham qo'yilmagan ekan, telefondan foydalanilgan holatga ham guvoh bo'ldim

Yaqqol noxaqlikka yol qoyildi. Shaffoflik bolmadi

Juda sovuq bo'ldi kirish uchun ko'p vaxt ketdi.

A'lo darajada õtdi,toza xavo fikrimni jamlashga,diqqatimni testga qaratishimga yordam berdi.

Zo'r o'tdi, ochiq joyda bòlgani erkinlik va dadillik hissini berdi lekin shamol bilan ozroq muammo bòldi.

Hududlar kesimida shuni ko'rish mumkinki, kirish imtihonlari sharoitlarini "a'lo" deb baholaganlarning aksariyati Qoraqalpog'iston Respublikasi, Namangan, Navoiy va Xorazm viloyatlarida yashaydi – har bir hududda respondentlarning 21%i. Toshkent shahrida so'ralganlarning atigi 11%i “a'lo” bahoni berdi.

Samarqand viloyatidagi respondentlarning 1/4 qismi imtihon paytida noqulay harorat sharoitlari bo'lganligini ta'kidladilar.

Umuman olganda, kirish imtihonlarini ochiq joylarda tashkil etish sharoitlari bo'yicha eng ijobiy baho Namangan (53%), Jizzax viloyati va Qoraqalpog'iston Respublikasi (49%), Navoiy (48%), Farg'onada (47%) viloyatlarida berilgan.

U-Reportyorlarning 38%i bu yil oliy o'quv yurtlariga kirish imtihonlari "o'rtacha" shaffof o'tdi, deb javob berishdi. 29% imtihonlar shaffof o'tgan deb hisoblaydi.

Shu bilan birga, 23% ularning shaffof emasligiga ishonishadi.

Qiziqarlisi shundaki, agar talaba bo’lganlarning faqatgina 15%i kirish imtihonlari shaffof bo’lmagan desa, o’qishga kira olmaganlarning 32%i imtihonlar shaffof bo’lmagan deb aytishdi.  

Bu savolga javob berganlarning yarmidan ko'pi (54%) kirish imtihonlari paytida hech qanday noqonuniy hodisalarni ko'rmaganliklarini aytdilar.

Biroq, respondentlarning 14%i korrupsiyaga shaxsan duch kelganligini yozishdi. Bundan tashqari, yana 30%i bunday holatlar haqida faqat eshitganliklarini aytishdi.

"Boshqa" javob variantini ko'rsatgan 2% respondentlar quyidagilarni yozdilar:

•         Bilishmaydi

•         Korrupsiya holatlari bo'lganiga ishonishmaydi

•         Repetitorlik qilgan o'qituvchilar imtihonda kuzatuvchi sifatida qatnashdilar

•         Test javoblari yoki test savollarining o'zi ijtimoiy tarmoqlarda tarqatildi

•         Kirish imtihonlari paytida telefonlarni / elektron moslamalarni olib yurish / ulardan foydalanish imkoniyati bo’ldi

•         Televizorda ko'rishdi

•         Abituriyentlarning Telegram-kanalidagi muhokamalarda ko’rishdi

•         Test savollari eski edi.

U-REPORTYORLARNING BA’ZI FIKRLARI: (mualliflarning imlosi saqlanib qolgan)

Ну там во всех каналах же вышли тесты одного пацана у кого отец ректор. Вот у него самый высокий балл.

Grantga kirgan o'quvchilarning kòpchiligi grandga yarasha bilmga ega emas.

На коробке,  то есть которые есть вопросы тут должен быть скотч или пломба?

Muhrlangan qoģozni ochib yana yopish qiyinmi bir marta yopildimi yana yopa olish mumkin ochgan keyin.

Ha eshitdim ham ko'rdim ham. Test variantlari internet olamini bosib ketdi. To'g'ri ularni tarqatganlarga nisbatan kerakli chora tadbirlar qo'llandi ammo yuqorida aytib o'tganimdek sistemani o'zgartirish kerak. Bu ketishda bo'lmaydi....

Internet tarmoqlarida rasmga olinib,men imtihon topshirgan hududdagi test variantalrini ham kòrdim.

Koʻrdim va majur koʻrmaganlikka oldim.

koz oldimda uyali aloqadan foydalaniwganini guvohi bolganman.

Masalan, elektron qurilmalarfan foydalanishga sharoit bo‘ldi.

В прямую не участвовала но участвовала семья подруги, после их разговора начали раздавать договора тем кто из-за 1 и т.д баллов не прошли.

Mamlakatimiz hududlari kesimida, Qashqadaryo va Buxoro viloyatlaridagi respondentlar oliy o'quv yurtlariga kirish imtihonlari paytida korrupsiyaga eng ko’p duch kelishgan – bu ikki viloyatda so'ralganlarning 20%dan ko'prog'i. Xorazm viloyati va Qoraqalpog'iston Respublikasida korrupsiyaga eng kam duch kelgani haqida aytishdi – 62% dan. Namangan viloyatida korrupsiya holatlari to'g'risida eng ko’p boshqalardan eshitgan – 37% respondentlar.

Qashqadaryo viloyatidagi U-Reportyorlarning 44%i kirish imtihonlari paytida abituriyentlarning qonunbuzarliklariga guvoh bo'lishibdi – bu butun mamlakat bo'yicha eng yuqori ko'rsatkichdir. Bunday huquqbuzarliklarning eng kami Qoraqalpog'iston Respublikasida qayd etilgan – ushbu hududdagi respondentlarning 75%i salbiy javob bergan.

Respondentlarning 46%i abituriyentlarning noqonuniy harakatlariga duch kelgan hollarda hech narsa qilmagan. U-Reportyorlarning 32%i bunday abituriyentlar tashkilotchilar tomonidan aniqlanib, imtihonlardan chetlashtirilganligini ta'kidladilar. Bu savolga javob berganlarning atigi 10%i guruh kuzatuvchisiga bu haqda xabar bergan, va 6%i DTM vakiliga.

"Boshqa" javob variantini ko'rsatgan 5% respondentlar quyidagilarni yozdilar:

•         Abituriyentlarning noqonuniy xatti-harakatlari to'g'risida boshqalardan eshitgan, fotosuratlarni ko'rgan

•         Abituriyentlarga zarar yetkazmaslik uchun bu haqda gapirishni xohlashmagan

•         Avvalgi tajriba tufayli biror narsa qilish foydasiz deb o'ylashadi

•         Test savollarini yechish bilan band bo’lishgan

•         Kuzatuvchilar zarur choralarni o'zlari ko'rishdi.

U-REPORTYORLARNING BA’ZI FIKRLARI: (mualliflarning imlosi saqlanib qolgan)

bowqa odamni konglini ogritip nima qildim bu yerda aytganim bilan man kormaganlarim xam kopku

Guruh nazoratchisi nazoratchisiga  aytdim u e'tibor ham bermadi

Guruh nazoratchisi yordam berib utib ketdi lk hich kimga aytmadim

Imtixongacha testlar chiqib ketdi

Internetlaga sovolla chiqib ketganidi hicnma qilib bomasidi

Masalalarni ishlash bilan band edim

Men o‘z bilimimga ishongandim.shuning uchun ularga parvo qilmadim

Nazoratchini o‘zi kerakli chora ko‘rdi.

Кимирлаб гапирма кимирлаган гапирган чикиб кетади деди айтолмадим телефон дан махсуз апаратдан фойдаланди

Никто не обращал внимание

Я увидела как другая девушка пользовалась гарнитурой, и рядом с ней сидел парень который сказал об этом наблюдателю группы, в итоге выгнали того парня.

U-Reportyorlarning 36%ining fikriga ko'ra, test sinovlarining qog'ozga an'anaviy yechilishi –  abituriyentlarning bilimlarini baholashning eng adolatli shakli. Ikkinchi o'rinda kompyuterda testlarni yechish – 19%. Uchinchi o'rinda esa test va suhbat – 17%.

Qizig'i shundaki, ayollar erkaklarnikiga qaraganda 4%ga ko'proq qog'ozdagi testlarni yechish formatini tanlashga moyil.

"Boshqa" javob variantini ko'rsatgan respondentlarning 4%i quyidagilarni yozgan:

•         Bir nechta javob variantlarini tanlashng (birlashtirilgan)

•         Kirish imtihonlarini bekor qilish kerak

•         Bilishmaydi

•         OTMning o'qish yo'nalishiga bog'liq

•         Maktab baholariga ko'ra, Rossiyadagi Yagona davlat imtihoniga (YeGE) o'xshash tizimni taklif qilishgan

•         Imtihonlarni xalqaro darajadagi sertifikatlar bilan almashtirish (GMAT, GRE, IELTS)

U-REPORTYORLARNING BA’ZI FIKRLARI: (mualliflarning imlosi saqlanib qolgan)

Kirish imtihonlarini bekor qilish kerak. Xohlovchilar o'zlari istagan ta'lim yo'nalishida o'qiy olishi lozim. Faqat bitiruv imtihonlarini yuqori saviyada tashkil etish lozim. Kasblarning talablaridan kelib chiqib, hech bo'lmaganda ruchkaning yozishini qulaylashtirgan (natijani kasbning talabidan kelib chiqib amaliy faoliyatni baholash, plagiatga yo'l qo'ymaslik, ishlab chiqarishga yangiliklarni tezkor joriy eta olish imkoniyatlaridan kelib chiqib baholashni nazarda tutgan holda) talabaga diplom va albatta kafolatli ish o'rni bilan taklif qilish lozim. 2. Yuqoridagi taklifni hisobga olgan holda kirish imtihonlarini shunchaki mantiqiy savollar asosida o'tkazib qo'ysa ham bo'ladi. Ya'ni, tanlangan kasbga layoqat borasidagi mqntiqiy yechimlar, psixologik holat va boshqalar.

Это зависит от профиля ВУЗа.  В одних ВУЗах достаточно провести тест в любой форме, в других - совмещать тесты, творческий экзамен, письменные ответы на билеты.

Тесты я не задавала а в творческий экзамен считаю не честны , по причине того что они сами решают что пойдёт а что нет , также не озвучивают точные критерии , также проблема с материалами и условиями проведения , в этот раз сталкнулись с некачественной бумагой , и без выбора места ( рисовать на мольберте или на парте

Тесты это хорошо,но я хотела бы чтобы проверяли разговорную речь ,на сколько человек знает язык ,на котором будет учиться. И учитывали это тоже. Кроме этого чтобы,обращали внимание на письмо на сколько красиво и грамотно.

Тесты как ЕГЭ очень хороший вариант, вообще нужно отменить ежегодный тесты. И нужно сделать как в других развитых странах. Нужно создать единые экзамены. Для русских нужно сделать сертификат о знание русского языка.

Тесты должны приниматься онлайн, с сервером под контролем недвижимых иностранных контроллеров и программистов или советом независимых блогеров, журналистов и депутатов

Сертификаты международного уровня, так как в таком случае не получится связать это дело с коррупцией.

Respondentlarning deyarli 1/4 qismi kirish fanlarini sertifikatlashni taklif qilmoqdalar (ingliz tilidan IELTS imtihoni kabi). U-Reportyorlarning 18%i kuzatuvchilar sonini ko'paytirishni taklif qilmoqdalar va 10%i imtihonlarni katta binolarda o'tkazish kerak, deb hisoblaydilar.

"Boshqa" javob variantini ko'rsatgan 15% respondentlar quyidagilarni yozdilar:

•         Yuqoridagi barcha javob variantlari

•         Bir vaqtning o'zida bir nechta variantni tanlashgan

•         Bilishmaydi

•         Ushbu sohada har qanday o'zgarishlar yuz berishi mumkinligiga shubha bilan qarashadi

•         Chet el universitetlari tajribasini o'rganish

•         Kirish imtihonlari jarayoni va DTM faoliyatini nazorat qilishda huquqni muhofaza qilish organlarining (Ichki ishlar vazirligi, Davlat xavfsizlik xizmati va boshqa organlar) rolini kuchaytirish

•         DTM faoliyatini takomillashtirish va shaffoflikni ta'minlash, DTMda "xodimlarni (kadrlarni) tozalash" ishlarini olib borish

•         Kirish imtihonlari uchun kuzatuvchilar sonini ko'paytirish va ularning tayyorgarligini yaxshilash, har yili ularning tarkibini yangilash, boshqa mamlakatlardan kuzatuvchilarni taklif qilish

•         Harbiylarning farzandlari uchun OTMlarga kirish uchun imtiyozlarni olib tashlash va kirish imtihonlarini hamma uchun bir xil qilish

•         Kirish imtihonlari o'tkaziladigan binolarning moddiy-texnik bazasini mustahkamlash (kameralar bilan jihozlangan va imtihonlar jarayonini jonli efirda kuzatib borish)

•         Bloggerlar va jurnalistlarni jalb qilish, imtihonni to'liq Internetda, televizorda jonli efirda namoyish etish

•         Kirish imtihonlari paytida huquqbuzarlarga jazo choralarini kuchaytirish

•         Inson omilini kamaytirish

•         Imtihonlarni kompyuterda onlayn tarzda o'tkazish

•         Korruptsiya va "tanish-bilish" bilan kurashish

•         Bakalavriat bosqichida o'qish uchun kirish imtihonlarini olib tashlash

•         Test savollarini yaxshiroq tuzish

•         Xususiy OTMlarni tashkil etish va kirish imtihonlari vakolatini ularning o'zlariga topshirish

•         Kirish imtihonlarini xususiy xorijiy kompaniyalarga topshirish.

U-Reportyorlarning aksariyati (75%), 2020 yilda bo'lgani kabi, OTMlarga hujjatlarni onlayn shaklda topshirishni afzal ko'rishdi. Shu bilan birga, respondentlarning 1/5 qismi o'zlari tanlagan universitetga tashrif buyurib, hujjatlarni oflayn ravishda rasmiylashtirish tarafdori.

"Boshqa" javob variantini ko'rsatgan 2% respondentlar quyidagilarni yozdilar:

•         "Onlayn" va "Oflayn" ikkita javob variantini tanlashgan

•         OTMlarda ochiq eshiklar kunlarini tashkil qilish kerak

•         Hujjatlarni topshirish uchun to'lovlarni olib tashlash va jarayonni bepul qilish kerak

•         Abituriyentlarning xohishiga ko'ra – ularga tanlov berish.

Izoh: Soʻrovlar natijasida olingan maʼlumotlar UNICEFning fikrini aks ettirmaydi, reprezentativ maʼlumotlar hisoblanmaydi va ushbu U-Report so’rovida qatnashgan respondentlarning fikrini aks ettiradi.