U-Report Yoshlar ishlari agentligi
bilan hamkorlikda OTM talabalarining COVID-19 pandemiyasi
tufayli yuzaga kelgan muammolarini o'rganish
va ularning o'qishini qo'llab-quvvatlash uchun nima kerakligini bilish maqsadida so’rov
o’tkazdi.
So`rov natijalari talabalarning
masofadan o'qishi bilan bog'liq muammolarini aniqlash, ijtimoiy himoyaga
muhtoj, shartnoma pulini to'lashda qiyinchiliklarga uchrayotgan talabalarning
muammolarini o’rganish va ko'rib chiqish uchun
ishlatiladi.
Biz karantin tufayli muammolarga duch kelgan va kontraktni
to'lashda yordamga muhtoj bo'lgan respondentlardan so'rov yakunida o'zlari
to'g'risida ma'lumot qoldirishlarini so'radik. Ushbu ro'yxat
U-Report tomonidan Yoshlar ishlari agentligiga topshirildi.
So'rovda mamlakat bo'ylab 13 mingdan ortiq respondentlar
qatnashdi, ularning 69%i universitet talabalari, shulardan
15%i grant egalari (byudjet bo'yicha o'qish)
ekanligi aniqlandi.
TALABALARNI
QO'LLAB-QUVVATLASH HAQIDAGI SO’ROVNING ASOSIY NATIJALARI:
1.
So’rovda qatnashgan
talabalarning 60% bakalavr, 8% magistr va 1%
aspirant.
2.
U-Reportyorlarning 43%i pandemiya
davrida o'quv jarayonidagi asosiy muammo Internet bilan bog'liq muammolar
ekanligini ta'kidladilar. Shu bilan birga, eng ko'p ovoz Surxondaryo
viloyatida qayd etildi (55%).
3.
Ikkinchi o'rinda darslarni o'tkazish
bilan bog'liq muammo – respondentlarning 19%i dars
berish uslubi qiziq emasligini ta'kidlashdi. Poytaxtda darslar
sifati bilan qoniqmagan talabalar soni 24% va
bu ko’rsatkich boshqa hududlarga nisbatan eng yuqori.
4.
Respondentlarning aksariyati (60%) talabalarni
qo'llab-quvvatlash uchun davlat idoralari 2020-21
yillarga mo'ljallangan shartnoma miqdorini qayta
ko'rib chiqishlari kerak deb hisoblashadi. Yana 15% respondentlar to'lovlarni
to'lash shakllari (qismlarga bo'lib-bo'lib to'lash, to'lashni
uzaytirish va hk) bilan bog'liq variantlarni tanladilar.
5.
Talabalarni fikricha,
ularni qo'llab-quvvatlash uchun ikkinchi
o'rinda – Internet narxini pasaytirilishi
– 11% respondentlar shunday
javob berishdilar. Shu bilan birga, Qoraqalpog'iston Respublikasida talabalar
uchun Internet narxini pasaytirish taklifi eng
ko'p ovoz to’pladi (19%
respondentlar).
6. U-Reportyorlarning
yarmidan ko'pi (53%) shartnomani to'lashdagi asosiy muammo karantin tufayli
daromadlarning kamayib ketganligini va 10%i esa
daromadlar umuman to'xtaganini aytdilar.
So'rovda qatnashganlarning 36%i ikkinchi bosqichda, 24%i uchinchi bosqichda, 16%i birinchi bosqichda va 15%i to'rtinchi bosqichda.
U-Reportyorlarning 43%i pandemiya
davrida o'quv jarayonidagi asosiy muammo Internet muammosi ekanligini
ta'kidladilar. Shu bilan birga, Surxondaryo viloyatida Internet bilan
bog'liq vaziyat eng dolzarbligini ko’rish mumkin, u
yerda respondentlarning 55%i ushbu muammo
borligini ta'kidlagan.
Ikkinchi o'rindagi muammo – darslarni
o'qitish uslubi qiziq
emasligini –
respondentlarning 19%i buni ta'kidlashdilar. Eng yuqori
foiz poytaxtga to'g'ri keladi, u yerda, boshqa
hududlarga nisbatan, o’qish bilan qoniqmagan
talabalar soni eng ko'p (24%).
Respondentlarning 5%i darslar
umuman o'tkazilmasligini ta'kidlashgan. Darslar umuman
o'tkazilmasligini ko'rsatgan respondentlarning eng ko'p
qismi Toshkent shahrida (8%).
Toshkent va Andijon viloyatlarida darslar mazmunini tushunmaslik
muammosi eng yuqori (boshqa viloyatlarga nisbatan) – 10% talabalar
bu haqda xabar qildi.
Respondentlarning 8%, ayniqsa Surxondaryo, Qashqadaryo,
Samarqand, Sirdaryo, Toshkent viloyatlarida kompyuterlarning yo’qligi bilan
bog'liq muammolarga duch kelmoqda.
"Boshqa" javob variantini
ko'rsatgan respondentlarning 13%i pandemiya
paytida o'quv jarayonida duch keladigan muammolar haqida yozganlar:
1.
Yuqoridagi barcha javoblar
2. Internetga
ulanishning past tezligi / sifati (Moodle va boshqa universitet platformalarida
onlayn ta'lim tizimlaridan foydalanish bilan bog'liq muammolar)
3. O'quv
shartnomasini to'lashda moliyaviy qiyinchiliklar ("super kontrakt")
4. Elektr bilan
bog'liq muammolar
5. O'quv
dasturini, Internetda ba'zi fanlarni o'zlashtirishda qiyinchiliklar
6. Uyda o'qish va
uy yumushlari bilan band bo'lish/chalg’ish muammosi
7. Amaliy
mashg'ulotlarga ehtiyoj (masalan, tibbiyotda), chunki Internetda amaliy
ko'nikmalarni o'rganish mumkin emas
8. O'qituvchilarning
onlayn ta'limga past tayyorgarligi, onlayn darslarning past sifati, talabalarga
nisbatan noto'g'ri munosabat
9.
Talabalarni adolatsiz
baholash tizimi.
U-REPORTYORLARNING BA’ZI FIKRLARI:
Darslarni yozma konspekt qilib,
rasmga olib jo'natishni talab qilishlari juda katta muammo.
Отсутствует
академическая атмосфера и моральная поддержка от однокурсников и профессоров,
что приводит к снижению мотивации и заинтересованности в учебе.
Отключение часто света, мало
напряжения компьютеру попросту не хватает, и надо себя как-то содержать на
пропитание.
Pandemiya davrida ta'lim jarayonida
internet bilan bog'liq muammo bor. Men o'zim uyda wi-fi orqali kiraman. Lekin
shunda ham nosozliklar mavjud. Orada uzilishlar bor. An'anaviy ta'lim
jarayonidagi "ruhiyat" mavjud emas. Shuning uchun barcha sanitariya
talablariga amal qilgan holda an'anaviy ta'lim jarayoniga qaytishni
ma'qullayman.
Men qishloqda turaman, albatta
internet juda sekin, kompyuterim ham yuq, darslar shunchaki ko'zni aldash uchun
utilmoqda, uslubi deyarli qoniqarsiz, dars mazmunini amalyotsiz tushunish qiyin
va shu kabi boshqa muammolardir. Qishloq sharoitida o'qish juda qiyin.
Я, как многие другие, привык
учиться коллективно. Так всех учат с первого класса в школе, а учиться
индивидуально недостаточно мотивации.
Universitet
talabalari qanday muammolarga duch kelmoqda degan savolga javoblarda jiddiy
gender tafovutlar aniqlanmadi.
Respondentlarning aksariyati (60%) talabalarni
bilim olishga intilishlarini qo'llab-quvvatlashi uchun davlat
idoralari 2020-21 yillarga mo'ljallangan shartnoma miqdorini qayta
ko'rib chiqishlari kerak, deb hisoblashadi. Shu
bilan birga, ushbu variant Toshkent shahrida eng ko'p qo'llab-quvvatlangan – 66%.
Qoraqalpog'iston Respublikasida talabalar
uchun Internet narxini tushirishni taklif etganlarning soni eng ko'p (19%).
U-Reportyorlarning atigi 5%i hamma narsadan
qoniqish bildirishdi.
"Boshqa" javob variantini ko'rsatgan
respondentlarning 9%i quyidagilarni yozgan:
1.
Yuqoridagi barcha
javoblar
2.
Keyingi o'quv
yili uchun o'qish shartnomasining qiymatini kamaytirish
3.
Kontraktni to'lash muddatini uzaytirish
4.
Internet sifatini
oshirish va Internet narxini pasaytirish, qishloq joylarida Internetga kirish imkoniyatlarini yaratish
5.
Universitetlarda
professor-o'qituvchilarning malakasini oshirish
6.
Kundalik o'qishga
qaytish, karantin tadbirlarini to'xtatib qo'yish,
7.
Grantlar orqali
talabalarni moliyaviy qo'llab-quvvatlash (talabalar qoniqarli baholarga ega
bo'lsa ham)
8.
Oliy ta'lim
tizimidagi korrupsiyaga barham berish
9.
Universitetlardagi
o'quv dasturlarini takomillashtirish (keraksiz fanlarni olib tashlash).
10.
Talabalarga
bandlik masalasida yordam berish
11.
Ijtimoiy himoyaga
muhtoj talabalarga va kam
ta’minlangan oilalarga ularning bolalarini o'qish uchun
to'lovlarni to'lashda yordam berish.
U-REPORTYORLARNING BA’ZI FIKRLARI:
Каждым студентам, которые живут за городом
организовать проводной интернет, ведь с нашего Вуза выходят специалисты именно
этого (телекомы) направления. Если им не предоставят интернет они могут и сами
потом не предоставить интернет другим жителям страны.
Pandemiya
sharoiti yengillashsa oʻquv yili avvalgidek odatiy boʻlishi tarafdoriman. Onlayn dars umuman foydasi yoʻq yoshlar
bekorga bilim ololmasdan vaqtimiz
ketyapti.
Bizning
domlalarni o'zgartirish qiyin masala, shu sababli rivojlangan davlatlardan (faqat
rossiya yoki MDH dan emas) proferssro domlalarni shartnoma asosida dars o'tish
uchun olib kelishlarini taklif qilaman.
SHunngdek
rektorlarni yoshartirish kerak, yangicha fikrlaydigan yoshlarni masul
vaizfalarga tayinlash ekrak. OTM lardagi buyrokratiyani yo'qotish va o'rniga
ko'proq amaliy darslarni ko'paytirish kerak.
Pandemiya davri bolsa ham karantin qoidalariga qat'iy rioya qilib
oqishlarni boshlashimiz kerak hechkim uchun qiziqmas online dars masalan men
uchun borib osha yerda otirib oqituvchini oz ogzidan tinglab chunish baribir
men uchun eng yaxshi yo’l deb oylayman.
Mening fikrim har bir dars zoom orqali bolishi kerak saytga joylangan yo
moodlega joylangan darslarni 80 %talaba korib chiqmaydi sababi yakiniy
imtihonlar ham online bolmoqda testni yechayorgan talabani hech kim
kuzatmayapti va bunde vaziyat borligini sezgan talaba shak shubhasiz 100
balldan 90dan kam yigmaydi achinarlik tarafi hammasi plagat orqali.
Ushbu savolga
javob berishda jiddiy gender tafovutlar kuzatilmadi.
U-Reportyorlarning yarmidan ko'pi (53%) ularning
daromadi karantin tufayli kamayganligini va bu shartnomani to'lash bilan
bog'liq muammolarni keltirib chiqarayotganligini ta’kidlashgan. Ushbu
variant Andijon viloyatida eng ko'p ovoz
oldi – so'rovda qatnashganlarning 61%i
karantin tufayli ularning daromadi kamayganligini ta'kidlashdi.
So'ralganlarning grant asosida
o’qiydigan talabalarning
ko'p qismi Qoraqalpog'iston Respublikasida –
23% byudjet bo'yicha o'qishlarini bildirganlar.
"Boshqa"
javob variantini ko'rsatgan respondentlarning 10%i quyidagicha yozgan:
1. Onlayn ta'lim sifati o'quv shartnomasi narxiga
mos kelmaydi, darslar o’tilmayadi va o’quv shartnomasi asosida pul
to'lash uchun mos emas.
2. Pandemiya va karantin tadbirlari tufayli
moliyaviy qiyinchiliklar (boquvchisining ishsizligi, maoshning kamligi, oilani
boqish zarurati va boshqa xarajatlar, bir nechta bola shartnoma asosida
o'qiydigan katta oila).
3. Yetim yoki ijtimoiy himoyaga muhtoj, boquvchisiz
qolgan yoki kam ta'minlangan ota-onalar ijtimoiy himoyaga va tibbiy yordamga
muhtoj.
4. O'rtacha ish haqi miqdoriga to'g'ri
kelmaydigan o'qitish shartnomasining sezilarli darajada yuqori qiymati.
5.
O'qish
uchun kontraktni to'lashda muammo yo'q.
U-REPORTYORLARNING BA’ZI FIKRLARI:
Не вижу смысла платить за то,
что некоторые уроки не ведутся.
Kontrakt to'lovi kamaytirilsa bizda
kompyuter va shunga o'xshash onlayn ta'limga kerakli jihozlar olishga
imkoniyatimiz oshar edi.
Oilamda ota-onam ishsiz faqat men
ishlardim ammo hozir karantin davrida ishlar ham tuxtagan.
На оплачивать контракт не трудно.
Но качество образования, предоставляемого в дистанционной форме, не
соответствует нынешней цене контракта. Студенты переплачивают. Очень много
переплачивают. Учеба в дистанционной форме сводится к тому, что мы ищем материал
в Интернете и смотрим обучающие видео на YouTube. Все это можно делать и без
учебы в университете.
К тому же организация
дистанционного образования желает оставлять лучшего. В курсах перемешаны группы
национального и европейского потоков, задания выставляются и оцениваются
несвоевременно, уроки преподают учителя, которые совершенно не владеют русским
языком…
Gender
omillari bo’yicha so’rov natijalari.
Izoh: Soʻrovlar natijasida olingan maʼlumotlar UNICEFning
fikrini aks ettirmaydi, reprezentativ maʼlumotlar hisoblanmaydi va ushbu
U-Report so’rovida qatnashgan respondentlarning fikrini aks ettiradi.
