|
|
|
|
U-Report Yoshlar ishlari
agentligi va Toshkent shahar hokimiyati bilan hamkorlikda yoshlar oʻrtasida soʻrov oʻtkazdi.
Soʻrov maqsadi: yoshlarni yotoqxonalar boʻyicha qanday muammolar tashvishga
solayotgani va ularning yechimini nimada koʻrayotganliklarini aniqlash.
Soʻrov geografiyasi: Oʻzbekistonning barcha viloyatlari Respondentlar soni: 9282 U-Report foydalanuvchilari. Ayni damda
yotoqxonaga ehtiyoji bor 4050 ta respondentning javoblari tahlil qilindi. Jami soʻrovda ishtirok etgan talabalarning
27% hozirda yotoqxonada yashaydi, 35% xona ololmaganini ta’kidladi, va yana 17%i
yotoqxonada zarurati borligini, lekin u yerdagi sharoitlar yomonligini
e’tirof etdi.
|
SOʻROVNING ASOSIY XULOSALARI: 1. Respondentlarning 85%i xususiy yotoqxonalar tashkil qilinishini
qoʻllab-quvvatlaydi: shulardan 33%iga u yerda
yaratiladigan sharoitlar qanday bo’lishi ularning tanlovida muhim ahamiyat
kasb etadi. 2. Respondentlarning
aksariyati (92%) xususiy yotoqxonalarning narxlari talababop, ya’ni
arzonlashtirilgan boʻlgan
taqdirda, u yerda yashash uchun haq toʻlashga tayyorligini bildirdi. 3.
Respondentlarning
43%i
hozir yashayotgan joyi uchun oyiga 200 ming soʻmdan kam haq toʻlaydi, 26%i esa 500 ming soʻm va undan ortiq mablag’ toʻlaydi. 4. Respondentlarning 53%i
yotoqxonalarning har bir qavatida umumiy hammom,
xojatxona va
oshxonalar boʻlishini yetarli deb
hisoblaydi. 5.
Respondentlarning
fikriga koʻra, agar xonaning narxi undagi
odamlarning soniga bogʻliq boʻlsa, unda: -
42%i ikki kishi boʻlib yashash;
-
31%i uch kishi boʻlib yashash;
-
15%i toʻrt kishi boʻlib yashash tarafdori. 6.
Respondentlarning
yarmi xususiy yotoqxonalarda joriy qilinishi mumkin boʻlgan qoʻshimcha
pullik xizmarlarga haq toʻlashga
tayyor: yigitlar ulushi 56%ni
tashkil qilsa, qizlar orasida bu koʻrsatkich 37%
boʻldi. 7. Yoshlar yotoqxonada: 23%i kutubxona, ikkinchi oʻrinda sport zali (21%), uchinchi oʻrinda esa kompyuter xonalari (16%) bo’lishi
tarafdori. Shu bilan birga, gender boʻyicha bu
savolda farqlar kuzatildi. 8.
Respondentlarning
80%i OTMga borish uchun yotoqxona transport xizmatidan foydalangan boʻlardi: ularning 47%i bu xizmat narxi arzonroq boʻlsa undan foydalanishga rozi. 9.
Yotoqxonalardagi
mavjud muammolar tezkor hal qilinishi uchun respondentlarning takliflari:
28%i AKT-yechimlarini (murojaatlar
uchun veb-sayt yoki mobil ilova yaratish) amalga oshirish, 18%i OTM
ma’muriyati bilan muntazam uchrashuvlar tashkillashtirilish, 18%i ishonch
telefonini joriy qilish samara beradi deb hisoblaydi. 10.
Respondentlarning 12%i yotoqxonadagi muammolarni tezkor
hal qilish uchun muntazam ravishda U-Report soʻrovlarini oʻtkazish kerak,
deb hisoblaydi.
|
Soʻrovda 9282 U-Report foydalanuvchisi ishtirok
etdi, ammo ularning 57%i yotoqxonaga ehtiyoji yoʻqligini ta’kidladi – 36%ining bu mavzuga aloqasi yoʻq va
21%iga yotoqxona kerak emas. Tahlilda faqat yotoqxonaga ehtiyoji bor
respondentlarning javoblari oʻrganib chiqildi: ularning umumiy
soni 4050 kishini yoki jami respondentlarning 43%ini tashkil etdi. Soʻrov ishtirokchilarining 12%i hozirda
yotoqxonada yashaydi, 15%i esa xona ololmaganini ta’kidladi. Respondentlarning 7%i yotoqxonalardagi sharoitlar yomonligini e’tirof etdi.
Jizzaxlik respondentlarning 62%i
yotoqxonaga ehtiyoji borligini bildirdi, Surxondaryo va Navoiy viloyatlaridagilarda
ham bu koʻrsatkich boshqa viloyatlarga nisbatan
balandroq (o'rtacha 55%dan). Toshkentlik respondentlar orasida yotoqxonaga zarurati borlar ulushi eng kam (19%), shuningdek, Qoraqalpogʻiston Respublikasi (34%), Xorazm (36%) va Toshkent (37%) viloyatlaridagilarda
ham.
Yotoqxonaga ehtiyoji bor Jizzax viloyatidagilarning
chorak qismi u yerdan joy ololmagan. Shuningdek, Navoiy, Fargʻona, Samarqand va Surxondaryolik respondentlarning ko’p qismi ham yotoqxonalardan
joy ololmagan (har bir viloyatdagi respondentlarning 1/5 qismidan koʻprogʻi).
Respondentlarning
yarmidan koʻpi xususiy yotoqxonalarni tashkil etish gʻoyasini qoʻllab-quvvatlaydi, yana 1/3 qismining
munosabati u yerda yaratiladigan
sharoitlarga bogʻliqligini ta’kidladi. Respondentlarning faqatgina 12%i bu gʻoyaga qarshi.
Hududlararo katta farqlar mavjud emas. Bunday turar joylarni yaratish gʻoyasini koʻproq yotoqxonalardan
joy ololmagan respondentlar qoʻllab-quvvatlamoqda
(57%).
Respondentlarning aksariyati (92%) xususiy yotoqxonalar narxi
hamyonbop boʻlganida ularga haq toʻlashga tayyor. Faqatgina 6% respondentlar bu savolga salbiy javob
bergan va 2%i javob berishga qiynalgan. Oldingi savolda boʻlgani kabi, yotoqxonalardan joy ololmagan
respondentlar koʻproq qismi (94%) xususiy
yotoqxonalar xizmatlari uchun pul toʻlashga
tayyor.
Respondentlarning aksariyati (43%) yotoqxonadagi xona yoki ijaraga
olingan xonadon uchun oyiga 100 mingdan 200 ming soʻmgacha haq toʻlaydi. 12% respondentlargina turar joy uchun oyiga 600 ming soʻmdan ortiq pul toʻlaydi. Respondentlarning 6 foizi xonani ijaraga olish uchun hech qanday pul
toʻlamasliklarini ham ta’kidladi.
Hozirda yotoqxonada yashovchi respondentlarning 66%i xona uchun oyiga
200 ming soʻmgacha boʻlgan haq toʻlaydi. Hududlararo va gender nuqtai nazaridan ushbu savolga berilgan javoblarda
sezilarli farqlar mavjud emas.
Respondentlarning 43%i har bir xonada xojatxona, yuvinish xonasi va
oshxona boʻlishini istaydi. 40% respondentlar esa har
bir qavatda bir nechta shunday xonalar boʻlishini ma’qullaydi.
Aksariyat respondentlar yotoqxona narxi bir xonada bir necha kishi turishi bilan arzonlashgan taqdirda sheriklikda yashashni afzal ko'rishadi. Respondentlarning 42%i ikki kishi boʻlib yashashni eng maqbul variant deb hisoblaydi. "Qancha ko'p bo'lsa, shuncha yaxshi" variantini respondentlarning 2%igina tanlagan. Xuddi shuncha respondentlarga xonadoshlarning soni ahamiyat kasb etmaydi.
Respondentlarning yarmi yotoqxonalarda kir yuvish, dazmollash, goʻzallik saloni va boshqa shu kabi qoʻshimcha pullik xizmatlar uchun haq toʻlashga tayyor. Ammo shuni ham ta’kidlash kerakki, qizlar bunday xizmatlarga pul sarflashga unchalik moyil emaslar. Ularning 53% bunday xizmatlar uchun pul toʻlashga tayyor emasligini ta’kidladi. Yigitlar orasida, aksincha, qoʻshimcha xizmatlarni sotib olishni xohlovchilarning ulushi 56%ni tashkil qiladi.
Ayni damda yotoqxonada istiqomat qilayotgan respondentlarning 46%i – boshqalar bilan
taqqoslaganda nisbatan kam foiz – qoʻshimcha xizmatlar uchun haq toʻlashga tayyor. Yotoqxonalardagi sharoitlarni yetarlicha yaxshi emas deb hisoblaydigan
respondentlar orasida ushbu xizmatlarga pul sarflashga
tayyor boʻlganlar ulushi kattaroq.
Respondentlarning 23%i yotoqxonada kutubxona boʻlishini istaydi. Kutubxonani tanlaganlarning ulushi ayniqsa
qizlar orasida yuqori – 27%. Yigitlar orasida esa eng ommabop tanlov bu –
sport zali (23%).
Shuningdek, 16% respondentlar yotoqxonalarda kompyuter xonalari boʻlishini ma’qullaydi. Shunisi e’tiborga loyiqki,
yotoqxonada bogʻ boʻlishni istagan qizlarning ulushi yigitlarga nisbatan
2 baravar koʻp. Aksincha, agar
yigitlarning 4% stadionga ega boʻlishni
xohlasa, qizlarning atigi 1%i buni xohlaydi.
Toshkent shahrida kutubxonani tanlagan respondentlarning ulushi
viloyatlarga nisbatan pastroq – faqat 15%.
Poytaxt aholisi yotoqxonada basseyn boʻlishni
xohlaydi (15%), mamlakat boʻyicha bu
koʻrsatkich oʻrtacha
7% tashkil etgan.
"Boshqa" javob variantini koʻrsatgan 11% respondentlar quyidagilarni yozdilar:
·
Barcha
variantlarni tanladilar
·
Dars
xonalari
·
Musiqa, raqs kabi Ijodiy mashgʻulotlar uchun zal
·
Namozxona
·
Kir yuvish mashinalari mavjud xonalar
· WiFi qamrovi.
Respondentlarning 80%i OTMga qatnash uchun yotoqxonaning transport
xizmatlaridan foydalangan boʻlardi. Ularning 47%i ushbu xizmatlardan narxi
arzonroq boʻlgan taqdirda foydalanishga
tayyor.
Soʻrov ishtirokchilarining 20%i
bunday xizmatlardan foydalanmagan boʻlardi,
shularndan 7%i jamoat transportini afzal koʻradi va boshqa 1%ida shaxsiy mashina bor. 12% respondentlar "yoʻq" deya javob berishdi va bu variantni tanlaganlar
ulushi hozirda yotoqxonada yashovchilar orasida yuqori. Bu yotoqxona OTMning yaqinida
joylashganligi bilan bogʻliq boʻlishi ham mumkin.
Respondentlarning 18%i ishonch telefonining tashkil etilishi
yotoqxonalardagi mavjud muammolarni tezroq hal qilishga yordam beradi, deb
ishonadi. Yotoqxona masalalari
boʻyicha veb-sayt yoki mobil ilova yaratish kabi
variantlar ham koʻp ovozga ega boʻldi – har biri 16%dan.
U-Reportda muntazam soʻrovlar oʻtkazish orqali muammolarni
aniqlash va hal qilishni 14% respondentlar
qoʻllab-quvvatlaydi. Respondentlarning fikriga
koʻra, yotoqxonalardagi sharoitlarni yaxshilashda komendant
bilan muntazam uchrashuvlar
eng samarasiz chora ekan (2%). Shuningdek, murojaatlar uchun qutilar tizimini
takomillashtirish ham faqatgina 5% respondentlar ovoziga ega boʻldi.
Mavjud muammolarni tezkorlik bilan hal qilish boʻyicha javoblar
respondentning yotoqxonada turish
turmasligiga qarab bir oz farq qiladi. Masalan, bugungi kunda yotoqxonalarda yashovchilar ishonch telefonini joriy
qilinishi samaradorligiga kamroq ishonishadi. Shunga qaramay, bu toifadagi
respondentlarning 16%i ushbu chorani qoʻllab-quvvatlaydi, bu
U-Reportda soʻrovlar o’tkazish (16%) bilan bir qatorda eng
ommabop variantdir. Shuningdek, boshqalarga qaraganda bu toifadagi talabalar
dekan va prorektor bilan uchrashuvlar yotoqxonalardagi muammolarni hal qilishga
yordam beradi deb koʻproq ishonadi (23%).
Izoh: Soʻrovlar natijasida
olingan maʼlumotlar UNICEFning
fikrini aks
ettirmaydi, reprezentativ
maʼlumotlar
hisoblanmaydi va
ushbu U-Report so’rovida qatnashgan
respondentlarning fikrini
aks ettiradi.
