U-Report O’zbekiston Respublikasi Adliya Vazirligi bilan hamkorlikda yoshlar adliya organlari to’g’risida nimalarni bilishini va ularga munosabatini o’rganish maqsadida so’rov o’tkazdi. Natijalardan ushbu sohada yoshlar bilan ishlashni rejalashtirish uchun foydalaniladi.

So'rovda mamlakat bo'ylab 8600 dan ortiq respondentlar ishtirok etishdi, ulardan 35% dan ortig'i ayol respondentlardir.

ADLIYA ORGANLARI HAQIDA SO’ROVNING ASOSIY NATIJALARI:

1.       Respondentlarning 45% Adliya vazirligi nima bilan shug’ullanishi haqida aniq tasavvurga ega emas: ulardan 24% “umuman hech narsa” bilmayman deb javob berishgan.

2.       U-Reportyorlarning aksariyati (60%) adliya organlari tizimiga qaysi muassasalar kirishini bilishmaydi va yana 11 % respondentlar javob berishga qiynalgan.

3.       Respondentlarning 41%i barcha adliya organlaridan faqat ba'zilarining faoliyati to'g'risida va faqat 14%i barcha adliya organlari to'g'risida biladilar.

4.       U-Reportyorlarning aksariyati (63%) adliya organlarida ishlashni xohlaydi. Adliya organlarida ishlashni istaganlarning aksariyati Surxondaryo (76%) va Qashqadaryo (74%) viloyatlariga to’g’ri keladi.

5.       So'rov ishtirokchilari adliya organlarida ishlashga nima jalb qilishini sanab o'tdilar: 49%i – inson huquqlarini himoya qilish uchun, 21%i – huquqiy siyosatni takomillashtirish va 13%i – hujjatlar bilan ishlashni yoqtirishini bildirdi.

6.       Adliya idoralarida ishlashni istamagan respondentlarning 25% o'z sabablari haqida gapirib berishdi: ular boshqa sohaga qiziqish bildirmoqda (62%), adliya idoralariga ishonmaydilar (19%), davlat xizmatida bo'lishni istamaydilar (10%).

Respondentlarning 45%i Adliya vazirligi nima bilan shug’ullanishi haqida aniq tasavvurga emas: ulardan 24% "umuman hech narsani" bilmayman deb javob berishgan.

So'rovda qatnashganlarning 55%i Adliya vazirligi faoliyati haqida bir muncha xabardorligini aytishdi: shulardan 23%i vazirlik faoliyati to'g'risida juda yaxshi xabardorman deb javob berishdi. Shu bilan birga, gender nuqtai nazaridan, Adliya vazirligi faoliyati to'g'risida erkaklarning 26%i juda yaxshi bilsa, ayollar orasida faqat 17%i bu variantni tanlagan.

Hududlar kesimida qaralsa Adliya vazirligi faoliyati to'g'risida yaxshi biladigan respondentlarning aksariyati Namangan va Andijon viloyatlarida yashayid – taxminan 29%i. Adliya vazirligi faoliyati to'g'risida umuman hech narsa bilmasligini bildirgan respondentlarning aksariyati Xorazm viloyatidan – 28%.

MA’LUMOT: Adliya vazirligining asosiy vazifalari:

·       yagona davlat huquqiy siyosatini yuritish

·       qonunlar yaratilishini muvofiqlashtirish

·       aholining huquqiy savodxonligini oshirish

·       jamoat tashkilotlarini rivojlantirish

·       fuqarolarning huquqlarini huquqiy himoya qilish

·       yuridik kadrlarni tayyorlash va takomillashtirish va hokazo

Batafsil: https://lex.uz/docs/3681788

U-Reportyorlarning aksariyati (60%) Adliya organalri tizimiga qaysi muassasalari kirishini bilishmaydi va yana 11 % respondentlar javob berishga qiynalgan.

Respondentlarning atigi 29%i bu haqida ma’lumotga ega. Ayollarga (24%) nisbatan 8% ko'proq erkaklar (32%) adliya organlari tizimiga kiradigan muassasalar haqida bilishadi.

Hududlar kesimida ushbu savolga quyidagicha javob berildi:

Jizzax viloyatida respondentlarning aksariyati (37%i) qaysi muassasalar adliya organlari tizimiga kiritilganligi to'g'risida ma'lumotga ega – bu viloyatlar aro eng yuqori ko’rsatkich. Bu haqda eng kam xabardor bo'lganlar Qashqadaryo, Sirdaryo va Xorazm viloyatlarida bo'lib, respondentlarning 65%ga yaqini adliya organlarining tarkibi to'g'risida bilmaydi.

 MA’LUMOT UCHUN: 

Adliya organlari tizimi – bu Adliya vazirligidan tashqari, shuningdek:

·       notariat, arxivlar, davlat xizmatlari markazlari

·       Intellektual mulk agentligi

·       Respublika sud ekspertiza markazi

·       Huquqiy siyosat tadqiqot instituti

·       «Adolat» huquqiy axborot markazi

·       Yuristlar malakasini oshirish markazi

·       Adliya organlarida AKTni rivojlantirish markazi

·       yuridik kollejlar, litsey va universitet

Batafsil: https://lex.uz/docs/3681788

41% respondentlar barcha adliya organlaridan faqat bir qanchasining faoliyati to'g'risida bilishadi. Respondentlarning 28%i adliya organlarining ko'pini bilishini va faqat 14%i barcha adliya organlari faoliyati to'g'risida bilishini aytishdi.

Biz U-Reportyorlardan yuqorida keltirib o'tilgan adliya organlaridan qaysi biri haqida ma'lumotga ega emasligini so’radik va 5412ta javob oldik. Sulardan yoshlar eng kam xabardorligi bo’lgan 6ta muassasani aniqladik:

1.       «Adolat» huquqiy axborot markazi (1188ta javob)

2.      Intellektual mulk agentligi (1132ta javob)

3.      Adliya organlarida AKTni rivojlantirish markazi (1101ta javob)

4.      Huquqiy siyosat tadqiqot instituti (1051ta javob)

5.      Yuristlar malakasini oshirish markazi (288ta javob)

6.      Respublika sud ekspertiza markazi (261ta javob)

U-Reportyorlarning aksariyati (63%) adliya idoralarida ishlashni xohlaydi. Ayollar (65%) erkaklarga (62%) qaraganda adliya tizimida ishlasjni bir oz ko'proq xohlashar ekan.

U-Reportyorlar orasida 1%i adliya idoralarida ishlayotganligi ma'lum bo'ldi.

Adliya idoralarida ishlashni xohlovchilarning aksariyati Surxondaryo va Qashqadaryo viloyatlaridan – mos ravishda 76% va 74%dan. Xohlovchilarning eng kam qismi Toshkent shahrida yashaydi – bu yerda respondentlarning atigi 38%i adliya organlarida ishlash istagi borligini va yana 44%i xohlamasligini bildirgan.

So'ralganlarning 49%i adliya idoralarida inson huquqlarini himoya qilish imkoniyati, 21%i huquqiy siyosatni takomillashtirish uchun va 13%i hujjatlar bilan ishlashni yoqtirishni bildirgan. Shu bilan birga, erkaklarga qaraganda (47%) ayol respondentlarning sal ko'prog’i (51%) aynan inson huquqlarini himoya qilish imkoni jalb qiladi.

"Boshqa" javobini tanlagan 3% respondentlar quyidagilarni yozdilar:

1.       Yuqoridagi barcha javoblar.

2.       Korrupsiyaga qarshi kurashish

3.       Siyosat va ijtimoiy masalalarga qiziqish

4.       Mamlakatda adolatni qaror toptirish maqsadida

5.       Advokatura va sud jarayonlariga qiziqish

6.       Kasbi bo'yicha yuristlar

7.       Mamlakat rivojiga hissa qo'shish maqsadida

8.       Huquqiy savodxonlikni oshirish

9.       Davlat idoralarida ishlashga qiziqish

10.   O'z huquqlari to'g'risida ko'proq bilish uchun.

U-REPORTYORLARNING BA’ZI FIKRLARI: (mualliflarning imlosi saqlanib qolgan)

Oddiy fuqarolarga yurudik tomonlama ko‘mak berish va to‘g‘ri yo‘l ko‘rsatish korrupsiyaga chek qo‘yish uchun.

Для улучшения срабатывания нормативных механизмов, закреплённых в законах. Ликвидация кумовства, коррупции и неуместной бюрократии.

Jamoat tashkilotlarini rivojlantirish orqali,inson huquqlarini himoya qilish,ko'p yillar davomida  qiyinchilikda yashab kelgan Xalqimiz yashash sharoitini yaxshilash,korrupsiyaga qarshi kurashish.

Respublika Sud ekspertiza markazida psixolog bulib ishlashni istayman

Har bir insonga o'z haq huquqlaridan foydalana olishiga yordam berish uchun

Adliya idoralarida ishlashni istamagan respondentlarning 25%i o'z sabablari haqida gapirib berishdi: boshqa sohaga qiziqishi (62%), adliya idoralariga ishonmasligi (19%), davlat xizmatida bo'lishni xohlamasligi(10%).

Shu bilan birga, erkaklarga (58%) qaraganda ko'proq ayollar (72%) boshqa sohaga qiziqishini bildirishgan. Ayollarga qaraganda 12% ko'proq erkaklar adliya organlariga ishonmasliklarini bildirdilar.

"Boshqa" javobini tanlagan 6% respondentlar quyidagilarni yozdilar:

1.       Yuqoridagi barcha variantlar

2.       Boshqa sohada ishlashni xohlashadi (ta'lim, tibbiyot, o'z biznesida, bank sohasida)

3.       Tegishli ma'lumot yo'q

4.       Chet elda ishlashni xohlashadi

5.       Adliya tizimidagi ishlar diniy qarashlarga mos kelmaydi

6.       Davlat tilini yaxshi bilishmaydi

U-REPORTYORLARNING BA’ZI FIKRLARI: (mualliflarning imlosi saqlanib qolgan)

Коррупсия кучли, мен адолатсизликларга чидолмайман

Боюсь коррупции, не хочу ввязываться

Yaxshi chin dildan ishlaydiganlar bor lekin yuqoriga kotarilishga ishonmayman

Keyin boshqa sohaga qiziqaman. Tizimga ishonchim ham yoq

Tizimga toʻliq ishonmayman.  Boshqa soha talabasiman

 Adliya organlari faoliyati haqida ma’lumotlarni www.minjust.uz veb-saytida va/yoki +998712070454 telefon raqami orqali olishingiz mumkin.

Izoh: Soʻrovlar natijasida olingan maʼlumotlar UNICEFning fikrini aks ettirmaydi, reprezentativ maʼlumotlar hisoblanmaydi va ushbu U-Report so’rovida qatnashgan respondentlarning fikrini aks ettiradi.