Yoz! Yilning
ajoyib vaqti! Yoshlar U-Reportdan yozgi taʼtil haqida soʻrov
oʻtkazishni iltimos qilishdi. Ushbu soʻrovning maqsadi yoshlar nimalar bilan shugʻullanishi haqida koʻproq
bilish, ularlarning boʻsh vaqtlarini tashkil etish va
yaxshilash boʻyicha yoshlarda qanday takliflari borligini aniqlash edi.
Soʻrovda mamlakat boʻylab 3600 dan ortiq respondent qatnashdi.
2. Respondentlarning 46% i
yozgi taʼtilning birinchi qismini qanday oʻtkazganliklaridan mamnunlar.
3. Respondentlarning
yoshi qanchalik katta boʻlsa, ular yozgi vaqtini o’tkazilishi bilan shunchalik mamnun
emasliklarini bildirishdilar va aksincha.
4. 45% respondentlar yozni
oʻz uylarida oʻtkazidilar yoki oʻtkazishni rejalashtirmoqdalar.
5. Biz U-Reportyorlarimizdan,
agar ularda tanlash imkoni bo’lganda, yozgi ta’tilni/mavsumni qayerda o’tkazgan
bo'lar edi deb soʻradik: soʻralgan yoshlarning 41% i chet elga sayohat qilishni
xohlashdi, 18% i mamlakat ichida sayohat qilishni tanlashdi va 13% i yozgi
taʼtilni togʻlarda / safarlarda oʻtkazishni istashdi. Respondentlarning 7% i uyda dam olishni tanladi.
6.
Soʻralganlarning 62% i o’z tuman/mahallasida yozgi
ta’tilni/bo’sh vaqtini o’tkazish uchun yaratilgan sharoitlarga
past baho berishdilar (“juda yomon” 40% va “yomon”
22%).
U-Reportyorlarning 23% i yozgi taʼtilni “oʻqish, ishlash va imtihon
topshirish” bilan bogʻlashdi. Ikkinchi oʻrinda “Tomorqa, dala, uy ” - respondentlarning 14 %i ushbu variantni tanlashdi.
Uchinchi oʻrinni quyidagi variantlar egalladi, ularning har biri 12% ni tashkil etdi:
-
Ofis, konditsioner,
hisobotlar
-
Charchoq, issiqlik,
noxushlik
-
O’z ustida ishlash,
sport, o’zini anglash.
Respondentlarning yosh toifalari quyidagi tendensiyalarni aniqlaydilar: 14-24 yoshdagi respondentlarning 34% i uchun yozgi taʼtil “oʻqish, ish va imtihonlar” ni anglatadi; 25 va undan katta yoshdagi respondentlar uchun yoz koʻproq - “ofis, konditsioner va hisobotlar” dir. Respondentlarning yoshi qanchalik katta boʻlsa, “Charchoq, issiq havo, noxushlik” kabi variantni tanlaganlar koʻpayadi (35 va undan katta yoshdagi guruhda eng yuqori reyting deyarli 20% ni tashkil etdi).
Respondentlarning 46% i yozgi taʼtilning
birinchi qismini qanday oʻtkazganliklaridan mamnun. Shu bilan birga, respondentlarning 39% i oʻzlarining yozgi taʼtillaridan
mamnuniyatligini baholab gapirganlarida, “Asosan yoʻq” variantini tanladilar.
Respondentlarning yoshi qanchalik katta
boʻlsa, ular yozgi vaqtini o’tkazilishi bilan shunchalik mamnun emasliklarini
bildirishdilar va aksincha. Masalan, 14-19
yoshdagilarning 60% i yozning birinchi qismini qanday oʻtkazganliklaridan
qoniqishgan boʻlsa, 30 yoshdan yuqori katta yoshli odamlarning taxminan 50 %i yozning
birinchi yarmini qanday oʻtkazganliklaridan mamnun emasliklarini bildirishdi.
45% respondentlar yozni
oʻz uylarida oʻtkazidilar yoki oʻtkazishni rejalashtirmoqdalar. 22% respondentlar yozda
turli ko’rinishda dam olishlarini bildirganlar (mamlakatda, togʻlarda yoki
sanatoriylarda, respondentlarning 3% chet elda dam olishni rejalashtirmoqdalar).
1. Kutubxonalarda, kirish imtihonlarini topshirish
uchun oʻquv va tayyorgarlik kurslarida, repetitor mashgʻulotlarida va turli
qiziqishlari boʻyicha toʻgaraklarida.
2. Ish, xizmat safari yoki amaliyotni oʻtash.
3. Baʼzi respondentlar ish ko’pligi va
vaqt yetishmasligi tufayli, shuningdek, oʻz oilalarini boqish zarurati tufayli
bu yozda dam olish imkoniga ega emasliklarini taʼkidladilar.
4. Javoblarning boshqa variantlari
orasida: shahar boʻylab sayr qilish, doʻstlar bilan vaqt oʻtkazish, davolanish,
yozgi lagerga borish, sport bilan shugʻullanish, uyni taʼmirlash va boshqa uy
ishlari va toʻyga tayyorgarlik.
Biz U-Reportyorlarimizdan, agar
ularda tanlash imkoni bo’lganda, yozgi ta’tilni/mavsumni qayerda o’tkazgan
bo'lar edi deb soʻradik: soʻralgan yoshlarning 41% i chet elga sayohat
qilishni xohlashdi, 18% i mamlakat ichida sayohat qilishni tanlashdi va 13% i
yozgi taʼtilni togʻlarda / safarlarda oʻtkazishni istashdi. Respondentlarning
7% i uyda dam olishni tanladi.
Qizigʻi shundaki, gender xususiyatlariga
koʻra, ayollarga (5%) qaraganda erkaklar koʻproq (8%) uyda dam olishni
tanladilar. “Chet elga sayohat” javobini 38% erkaklar tanlagan boʻlsa, ayollar orasida ushbu variantni 45%
respondentlar afzal koʻrishdi.
Respondentlarning
62% i o’z tuman/mahallasida yozgi ta’tilni/bo’sh vaqtini o’tkazish uchun
yaratilgan sharoitlarga past baho berishdilar (“juda yomon” 40% va “yomon”
22%).
Biz
respondentlardan yozgi taʼtilni / dam olishni oʻz hududlarida yoki mahallada
tashkil etish sharoitlarini nega bunchalik salbiy baholayotganliklarini
soʻradik. Respondentlarning 60% dan koʻprogʻi yashash joylarida yozgi taʼtilda
dam olish uchun kerakli sharoit va infratuzilma yaratilmagan deb hisoblashadi.
Biz U-Reportyorlardan
oʻzlari yoqtirgan, lekin hozirgi kunda mavjud boʻlmagan qaysi oʻyin-kulgi / dam
olish turlarini oʻz mahallalarida yoki qishloqlarida koʻrishni xohlashlari haqida
soʻradik va quyidagi 15 ta eng ko’p uchragan javoblarni oldik:
1. Koʻproq ekoparklar, dam olish joylari, bogʻlar, attraksionlar,
favvoralar.
2. Yozgi kinoteatr.
3. Basseynlar, akvaparklar.
4. Yozgi lager.
5. Sport musobaqalarini oʻtkazish, sport majmualari, trenajyor zallari
(fitnes zallari), turnikli, brusyali va h.z.li sport maydonchalari, koʻcha
trenajyorlari.
6. Kutubxona, oʻquv kurslari (chet tillari), master-klasslar (biznes
mashgʻulotlari, kemalarni modellashtirish, jurnalistika), kitobxonlikni keng
targʻib qilish, psixologlar bilan suhbat qilish, kovorking markazi, yoshlarni
ish bilan taʼminlash boʻyicha anjumanlar, tadbirlar tashkil qilish.
7. Futbol (maysazorda), futbol maydonchalari (minifutbol).
8. Toʻgaraklar (pishiriqlar tayyorlash, soch turmagi, tikuvchilik,
toʻquvchilik, oʻymakorlik, dizaynerlik), munozaralar klubi, notiqlik klubi,
madaniyat markazi, hunarmandlik, yoshlar teatri / musiqa studiyasi, yoshlar
markazi, biznes markazlari.
9. Koʻngilochar tomoshalar va tadbirlar, tanlovlar, koʻngilochar
dasturlar va oʻyinlar, muzqaymoq shoular, kechalar, tungi bayramlar,
koʻrgazmalar, sehrgarlar tomoshasi, illyuzionistlarning chiqishlari, moda
namoyishlari.
10. Yulduzlar bilan uchrashuvlar, konsertlar (kechqurungi), ochiq havoda
konsertlar.
11. Jang sanʼatlari (karate, taekvondo, aykido, dzyudo, Muay-tay),
yunon-rum, erkin kurash, qoʻl jangi, kurash toʻgaraklari.
12. Bolalar oʻyin maydonchasi (koʻngilochar attraksionlar, oʻyinlar
uchun vositalar).
13. Tennis, stol tennisi, badminton.
14. IT texnologiyalari, IT / kompyuter kurslari, dasturlash, kibersport
boʻyicha musobaqalar, bepul pleysteyshn.
15. Mamlakat boʻylab sayohatlarni tashkil etish (ichki turizm,
ekoturizm), sayohatlar, tabiat sayohatlari.
Bundan
tashqari, U-Reportyorlar yozgi mashgʻulotlarning quyidagi turlarini oʻz yashash
joylarida koʻrishni istashlarini qayd etdilar: raqs mashgʻulotlari uchun joylar va
maydonchalar (shu jumladan sport raqslari); jihozlangan sayoz suvli plyajlar,
Frisbi oʻyinlari; suv purkagich bilan shiyponchalar; basketbol va voleybol
oʻyinlari uchun maydonchalar; velosiped sportini rivojlantirish (velosiped
sporti uchun yaxshi asfalt qoplama), velosiped yoʻllari, velosiped uchish uchun
toʻlovsiz maydonchalar, velosiped marafonlari, roliklarda uchish uchun
maydonchalar tashkil etish; konkida figurali uchish, muz saroyi; togʻ
safarlarini tashkillashtirish, alpinizmni rivojlantirish; shaxmat, shashka;
bouling, peyntbol, karting, ot minish sporti, qilichbozlik va boshqalar.
Izoh: Soʻrovlar
natijasida olingan maʼlumotlar UNICEFning fikrini aks ettirmaydi, reprezentativ
maʼlumotlar hisoblanmaydi va ushbu U-Report tadqiqotida qatnashgan 3,600 dan
ortiq respondentlarning fikrlarini aks ettiradi.